Initiatief Samsom om schulden te verlagen en vertrouwen in de economie te vergroten - 02 september 2013

Nederlanders kunnen binnenkort gemakkelijker hun levensverzekering vervroegd opnemen. Als mensen daarmee hun hypotheek aflossen, hoeven ze geen belasting over het gespaarde kapitaal en het behaalde rendement te betalen. Die plannen, waar het kabinet momenteel aan werkt, zijn bedoeld om de economie aan te jagen. Ze zijn bijvoorbeeld gunstig voor mensen die minder rendement behalen op hun levensverzekering dan ze aan rente over hun hypotheek betalen.

Vermogens vrij spelen
Naast voor de consument is een dergelijke aflossing van schulden ook voordelig voor de schatkist (de hypotheekrenteaftrek daalt) en de bank (ruimte voor nieuwe kredieten). De Nederlandsche Bank schat dat er tussen de € 30 mrd en € 45 mrd in deze kapitaalverzekeringen is opgeslagen.
Veel fiscalisten denken dat het kabinet de maatregel al op Prinsjesdag gaat voorstellen. Die verwachting stoelt op uitspraken van PvdA-leider Diederik Samsom voor het zomerreces. Hij zei ‘beklemde vermogens’ vrij te willen spelen om geld in de economie te pompen. Samsom kijkt ook naar pensioenen en woningbouwcorporaties.

Impuls
De PvdA hoopt dat het vrijmaken van vermogen de consumentenbestedingen een impuls kan geven. Dat moet voorkomen dat er na het pakket van € 6 mrd tot € 8 mrd voor 2014 nog meer bezuinigd moet worden. De gunstige ervaringen bij de levensloopregeling, die dit jaar met een fiscale korting mocht worden opgenomen, heeft de PvdA op dit spoor gezet.
Econoom en hoogleraar Lans Bovenberg van de Universiteit van Tilburg zit op één lijn met Samsom. ‘We moeten uit de negatieve spiraal komen waardoor we steeds meer gaan sparen. Daarmee vernietigen we waarde en werkgelegenheid’, zegt Bovenberg.
Bij kapitaalverzekeringen die gekoppeld zijn aan een hypotheek, kan het opgepotte vermogen inclusief rente redelijk eenvoudig en snel vrij worden gemaakt, stellen fiscalisten. Bij andere spaarpotjes, zoals lijfrentes, ligt dat moeilijker. De kapitaal- of levensverzekeringen kunnen nu ook al voortijdig worden afgekocht, maar dan moet er belasting worden betaald. Pas na vijftien jaar kan dat belastingvrij, tot € 35.000, en na twintig jaar tot € 155.000 per belastingplichtige, dus in veel gevallen tot ruim drie ton per gezin.

Aflossen hypotheek
‘Het kabinet kan bij wet regelen dat die fiscale vrijstelling er komt ongeacht het aantal jaren dat de verzekering loopt’, zegt fiscalist Frank Werger van PwC. ‘Onder de voorwaarde dat het volledige vrijkomende kapitaal wordt besteed aan het aflossen van de hypotheek. De bank krijgt aflossing binnen en is blij dat zijn hypotheekportefeuille daardoor slinkt. De schatkist is door de aflossing structureel minder geld kwijt aan hypotheekrenteaftrek. De consument houdt meer geld over omdat hij na aflossing minder rente hoeft te betalen. En heel veel huizen staan niet meer onder water’, zegt Werger, implicerend dat het ook goed is voor de woningmarkt.
Voor het zomerreces zei Samsom al dat het voordeliger moet worden om geld uit stamrecht-bv’s te halen. Vanuit deze bv’s worden ‘gouden handdrukken’ op een fiscaal vriendelijke manier uitgekeerd. In deze bv’s zit € 10 mrd en geschat wordt dat met een fiscale prikkel maximaal € 2 mrd kan worden losgeweekt.
Bron: FD, 14 augustus 2013